Zener Diyot

 Zener diyotlar voltaj aralıkları ile anılırlar. Bu nedenle zener diyotlar gerilim sabitleyicidir. Doğrultma diyotları ile yaptığımız bir güç kaynağının çıkışındaki gerilim dalgalı olacaktır. Bu dalgalanmayı önlemek sabit bir gerilim elde etmek için zener diyot kullanırız. Zener diyotları ben dalga kıranlara benzetiyorum. Dalgalı bir denizi durgun bir göle çevirmek gibi.

12-10v arasında dalgalanan giriş gerilimi çıkışta zener diyotla 9v'a sabitlemek. 3v zener üzerinden toprağa iletilecektir.

Sadece dalgalı bir gerilimi sabitlemek için değil örneğin 12 v DC bir gerilimi de istediğimiz bir gerilime sabitleyebiliriz. Zener diyot devreye ters bağlanır. Yani anot negatif, katot artı kutup olacak şekilde devreye bağlanır.

Girişte 6,7v ile 7,7v arasında dalgalanan giriş gerilimi, çıkışta 5,5v'a sabitlenmiştir. 500Ohm direnç akım kontrolü içindir.

Zener diyot değerlerini nasıl biliriz?

Zener diyotlar üzerindeki kodlamaları ile tanınabilir. Bir zener diyotun üzerine baktığınızda BZY veya başka kodlamaları görürsünüz. BZY ile başlayan kesinlikle bir zener diyottur. Bu kodlamada kodlamanın son üç karakteri genelde bize zener diyotun voltajını verecektir. Örneğin BZY85C9V1 koda sahip zener diyotun gerilim değeri 9,1v'tur.

1N kodlama ile 1W zener diyot değerleri yukarıdaki gibidir.

Zener diyotlar çok ucuz olup, onlu paketler ile satılır. Satın aldığınızda satıcı size zener diyotun değerini paketin üzerine basılı olarak gönderecektir. Ancak eğer hurda devreler üzerinden zener diyot söküyorsak değerini nasıl bulabiliriz. 12v bir güç kaynağına seri 1kOhm bir dirençle zener diyotu ters bağlayarak zener diyotumuzun değerini bulabiliriz.

12v güç kaynağına seri 1kOhm direnç ile zener diyotu bağlayıp zener gerilimi ölçülerek zener diyotun gerilimini bulabiliriz.

Eğer bir güç kaynağınız yoksa aşağıdaki gibi bir devre ile de zener diyotumuzun değerini bulabiliriz.